อาสนวิหารแม่พระบังเกิด บางนกแขวก

          กลุ่มคริสตชนแห่งนี้เริ่มต้นในราวปี ค.ศ. 1835  คุณพ่ออัลบรังด์ได้ผ่านมาพบครอบครัวคาทอลิกซึ่งเป็นคนจีนที่ย้ายมาจากวัดกัลหว่าร์ กรุงเทพฯ โดยมาตั้งบ้านเรือนอยู่ที่คลองสี่หมื่นเพื่อทำสวน คุณพ่อจะแวะเวียนมาเยี่ยมเยียนอภิบาล สอนคำสอน ถวายมิสซาให้เป็นครั้งคราว

          ต่อมาคุณพ่อดือปองด์มาทำหน้าที่แทน สัตบุรุษได้ช่วยกันสร้างวัดขึ้นในที่ดินของสัตบุรุษคนหนึ่งเป็นเรือนไม้หลังคามุงจาก เรียกว่า “วัดศาลาแดง” หรือ “วัดรางยาว”  ตามลักษณะของวัดและคลองในสมัยนั้น

          เนื่องจากสัตบุรุษมีจำนวนขึ้นมาก คุณพ่อมาแรง  จึงได้มาสร้างวัดใหม่ที่บางนกแขวก  เพราะเห็นว่ามีทำเลดี ตรงบริเวณปลายคลองดำเนินสะดวก ซึ่งพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงโปรดให้ขุดเชื่อมแม่น้ำแม่กลองกับแม่น้ำท่าจีน และใช้ชื่อว่า “วัดแม่พระบังเกิด” เพื่อยกถวายในความอุปถัมภ์ของพระนางพรหมจารีมารีย์ แต่ยังขึ้นอยู่ในการปกครองของวัดกัลหว่าร์

           ต่อมาในปี ค.ศ. 1862 คุณพ่อราบาแดล ได้มาอยู่ประจำเพื่ออภิบาลสัตบุรุษเป็นองค์แรก และมีคุณพ่อท่านอีกหลายท่านมาผลัดเปลี่ยนหน้าที่

           จนกระทั่ง ปี ค.ศ. 1882 คุณพ่อเปาโล ซัลมอน (หรือคุณพ่อเป่าตามการเรียกขานของสัตบุรุษ) มาเป็นเจ้าอาวาส คุณพ่อไม่เพียงเอาใจใส่แค่การอภิบาลด้านจิตใจ แต่เอาใจใส่เรื่องทำมาหากินกับสัตบุรุษด้วย ท่านได้นำพันธ์มะพร้าวมาให้สัตบุรุษปลูก เราจึงเห็นว่ารอบ ๆ วัดบางนกแขวกในปัจจุบันจึงเป็นสวนมะพร้าว

          ต่อมาในปี ค.ศ.  1888  คุณพ่อได้สร้างวัดหลังใหม่ซึ่งเป็นวัดหลังปัจจุบันนี้ ท่านขอความช่วยเหลือจากญาติพี่น้อง คณะมิสซังต่างประเทศแห่งกรุงปารีส ตลอดจนผู้ใจบุญทั้งจากกรุงโรมและจากกรุงเทพฯ โดยมีรูปแบบสถาปัตยกรรมแบบโกธิค ประดับตกแต่งงานกระจกสี (Stained glass) รอบวัดเป็นชีวประวัติของแม่พระตั้งแต่แม่พระบังเกิด จนกระทั่งได้รับเกียรติเป็นราชินีแห่งสวรรค์ 

           วัดใหม่ใช้เวลาก่อสร้าง 6 ปี และทำพิธีเสกวัดเมื่อวันที่  11  กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1894 โดยพระสังฆราชเวย์  คุณพ่อเป่าอยู่บางนกแขวกจนกระทั่งท่านถึงแก่มรณภาพ และได้มีคุณพ่อมาเป็นเจ้าอาวาสอีกหลายท่าน

           ปี ค.ศ. 1925 พระสังฆราชแปร์รอส ได้เสนอต่อกระทรวงเผยแพร่ความเชื่อ เพื่อตั้งเขตปกครองใหม่แยกจากมิสซังกรุงเทพฯ  โดยแบ่ง 19 จังหวัดในภาคตะวันตกและภาคใต้เป็น “มิสซังราชบุรี” และขอให้คณะซาเลเซียนมาช่วยอภิบาลปกครองมิสซังใหม่นี้

          ปี ค.ศ.  1927  ธรรมทูตซาเลเซียนกลุ่มแรกได้มาถึงวัดบางนกแขวก เรียนภาษาไทยเพื่อเตรียมตัวสำหรับการทำหน้าที่กับสัตบุรุษ โดยในเวลานั้น คุณพ่อนิโคลาส บุญเกิด กฤษบำรุง เป็นผู้ช่วยเจ้าอาวาส

          วันที่ 30  มิถุนายน ค.ศ.  1930 สันตะสำนักได้ตั้ง “มิสซังราชบุรี” (Mission Sui Irus of Rajaburi) จากนั้นคณะมิสซังต่างประเทศก็ได้การอภิบาลปกครองวัดและสัตบุรุษให้คณะซาเลเซียนปกครองต่อไป  โดยมีคุณพ่อกาเยตาโน ปาซอตตี เป็นอธิการสมาชิกคณะซาเลเซียน และต่อมาได้รับแต่งตั้งเป็นอธิการมิสซัง วัดบางนกแขวกจึงถือเป็นบ้านศูนย์กลางของคณะซาเลเซียนและศูนย์กลางของมิสซังในเวลานั้น     

          วันที่ 28 พฤษภาคม ค.ศ. 1934  สันตะสำนักได้ยกฐานะมิสซังราชบุรีให้เป็น “เขตปกครองโดยหัวหน้าจากสันตะสำนักแห่งราชบุรี (Prefecture Apostolic of Rajaburi)  และแต่งตั้ง คุณพ่อกาเยตาโน ปาซอตตี เป็นสังฆรักษ์ (Apostolic prefect) ปกครองมิสซัง

          วันที่ 3 เมษายน ค.ศ. 1941 สันตะสำนักได้ยกฐานะให้เป็น “เขตปกครองโดยผู้แทนจากสันตะสำนักแห่งราชบุรี (Vicariate Apostolic of Rajaburi) และแต่งตั้งสังฆรักษ์กาเยตาโน ปาซอตตี เป็นพระสังฆราชปกครอง โดยได้รับการอภิเษกจากพระสังฆราชแปร์รอส  ณ อารามคาร์แมล กรุงเทพฯ

          จากนั้นสันตะสำนักได้ยกฐานะให้เป็น “สังฆมณฑลบางนกแขวก” (Diocese of Bangnokhuek) เมื่อวันที่ 18 ธันวาคม ค.ศ. 1965 และเปลี่ยนชื่อเป็น “สังฆมณฑลราชบุรี” ในวันที่ 21 ตุลาคม ค.ศ. 1966

          ในวันที่ 26 มิถุนายน ค.ศ. 1969 สันตะสำนักได้ตั้งเขตปกครองใหม่แยกจากสังฆมณฑลราชบุรี โดยแบ่ง 15 จังหวัดในภาคภาคใต้เป็น “สังฆมณฑลสุราษฎร์ธานี” และเปลี่ยนชื่อสังฆมณฑลในภาษาอังกฤษเป็น Diocese of Ratchaburi ในภาษาละตินใช้ Dioecesis Ratchaburensis

          ด้วยเหตุนี้ จากแต่เดิมที่เป็นแค่ “วัดแม่พระบังเกิด บางนกแขวก” จึงได้รับการยกสถานะเป็น “อาสนวิหารแม่พระบังเกิด บางนกแขวก” มาจวบจนปัจจุบัน

          ปัจจุบัน มีคุณพ่อประสิทธิ์  รุจิรัตน์ เป็นเจ้าอาวาส และ คุณพ่อเสกสิฐ  เล้ากิจเจริญ เป็นผู้ช่วยเจ้าอาวาส

          ตั้งอยู่เลขที่ 4 หมู่ 7 ตำบลบางนกแขวก อำเภอบางคนที จังหวัดสมุทรสงคราม